30 Ιουνίου 1923 – 30 Ιουνίου 2024: 101 χρόνια Νέα Ιωνία

 

Ήταν Σάββατο 30 Ιουνίου 1923, όταν από το κτίριο της Παλαιάς Βουλής, τότε έδρα της Κυβέρνησης, ξεκίνησε μία αυτοκινητοπομπή με κατεύθυνση βόρεια των Αθηνών. Τελικός προορισμός η περιοχή των Ποδαράδων που ανήκε τότε στη δικαιοδοσία του Ιερού του Παναγίου Τάφου των Ιεροσολύμων. Οι δρόμοι ήταν ανύπαρκτοι, χωμάτινοι με λακκούβες και πολλή σκόνη. Εδώ επρόκειτο να δημιουργηθεί ένας προσφυγικός συνοικισμός που θα εγκαθίσταντο πρόσφυγες από την Πισιδία, και θα ιδρύονταν μεταγενέστερα Ταπητουργεία, μια εργασία που γνώριζαν πολύ καλά οι πρόσφυγες. Στα αυτοκίνητα είχαν επιβιβαστεί ο Νικ. Πλαστήρας, Αρχηγός της «Επανάστασις 1922», ο Πρωθυπουργός Στυλ. Γονατάς, ο Υπουργός Πρόνοιας Απόστ. Δοξιάδης και άλλοι επίσημοι της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας.

Στον λεγόμενο χώρο του Ιστορικού Κέντρου της Ν. Ιωνίας, (διασταύρωση της σημερινής Ηρακλείου και Κ. Βάρναλη) τους περίμεναν να τους υποδεχθούν ο πρόεδρος του Ταμείου Περιθάλψεως Προσφύγων (Τ.Π.Π.) Επαμ. Χαρίλαος, ο Παπαϊωακείμ Πεσματζόγλου επικεφαλής προσφύγων, ο μηχανικός του Τ.Π.Π. Δημ. Γεωργόπουλος, που έχει εκπονήσει και το πρώτο τοπογραφικό διάγραμμα του συνοικισμού και μερικές δεκάδες εργατών που είχαν ήδη αρχίσει να δημιουργούν τις πρώτες υποδομές (διάνοιξη οδών, δεξαμενή νερού, εκβραχισμοί κλπ.),

Όταν όλοι οι επίσημοι έχουν φθάσει,  κατά την μαρτυρία του Παπαϊωακείμ Πεσματζόγλου, κατευθύνθηκαν κοντά στον χώρο του περίγυρου της σημερινής εκκλησίας των Αγίων Αναργύρων. «Εις την δεξιάν πλευρά της νυν εκκλησίας των Αγ. Αναργύρων, η κυβέρνηση είχε χτίσει μια μεγάλη δεξαμενή δια την εργασίαν της εκκαθαρίσεως. Επάνω στη δεξαμενή τοποθετήσαμεν ανθοστήλας και δεκάδας χαλιών. Διακοσμήσαμεν δηλ. την δεξαμενήν κατά εξαιρετικόν τρόπον. Επάνω εκεί έγινε και ο αγιασμός».

 Μετά τον αγιασμό, έφτασε η ώρα να δοθεί το όνομα στον οικισμό. Να τον βαφτίσουν. Ο  Παπαϊωακείμ Πεσματζόγλου ζήτησε να δοθεί το όνομα «Νέα Σπάρτη» διότι τα χαλιά της Σπάρτης ήταν ονομαστά σε όλο τον κόσμο αλλά και για να τους θυμίζει την αλησμόνητη πατρίδα τους. Ήταν σύνηθες σε όλη την Ελλάδα τότε να δίνονται ονόματα των αξέχαστων κοινοτήτων της Ανατολής στους νεοαναγειρόμενους προσφυγικούς συνοικισμούς. Ο Νικ. Πλαστήρας αντέτεινε το όνομα «Νέα Πισιδία», το οποίο και έγινε αποδεκτό. Έτσι, λέγεται ότι ο θεμέλιος λίθος που τέθηκε στα θεμέλια του συνοικισμού λίγο πιο πέρα από τη σημερινή εκκλησία των Αγίων Αναργύρων, ανέγραφε το όνομα «Νέα Πισιδία».

 Αμέσως αρχίζουν να χτίζονται τα πρώτα δωμάτια, τα πρώτα σπίτια και η πρώτη φάση του συνοικισμού θα έχει ολοκληρωθεί στις 9 Δεκεμβρίου 1923, όταν γίνονται και τα εγκαίνια του συνοικισμού που θα ονομασθεί «ΙΩΝΙΑ» και την επόμενη χρονιά «ΝΕΑ ΙΩΝΙΑ» κατά το πρότυπο ανάλογων προσφυγικών συνοικισμών.

Πολύ σύντομα ο συνοικισμός θα μετατραπεί σε μια πόλη 30.000 κατοίκων με μεγάλα εργοστάσια Ταπητουργίας και Υφαντουργίας, ενώ την δεκαετία του ΄30 θα ονομαστεί το Manchester της Ελλάδας. Θα αντισταθεί στον Γερμανό κατακτητή, θα ξεπεράσει τα δεινά του Εμφυλίου και της Χούντας του 1967 και μετά την Μεταπολίτευση του 1974, ξεκινάει μια νέα ανοδική πορεία.

Η Νέα Ιωνία πλέον έχει εισέλθει στην δεύτερη εκατονταετία της. Κάτι λιγοστά προσφυγικά σπίτια που έχουν απομείνει θυμίζουν την προσφυγική της προέλευση. Σήμερα η Νέα Ιωνία είναι μία σύγχρονη πόλη με νέες υποδομές (Δημαρχείο, Metro, σχολεία, τράπεζες, δημόσια κτίρια, πολυκαταστήματα, πολυκατοικίες κλπ.) και οι κάτοικοί της ατενίζουν με αισιοδοξία το μέλλον.

 

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΝΕΑ ΙΩΝΙΑ ΜΑΣ!